همه چیز درباره فتق ناف

چکیده

بسیاری از فتق‌ها، در ناحیه شکم و حد فاصل بین قفسه سینه و کشاله‌های ران رخ می‌دهند. البته امکان وقوع آن‌ها در قسمت فوقانی ران یا کشاله ران نیز وجود دارد. یکی از رایج ترین علائم فتق ناف وجود یک برآمدگی دردناک و قابل دید در ناحیه شکم هست. آن‌ها معمولا تهدیدکننده زندگی افراد نیستند اما به خودی خود نیز درمان نمی‌شوند. در برخی موارد برای جلوگیری از ایجاد عوارض خطرناک‌تر، بیمار باید جراحی شود.

ما در این مقاله از مجله سلامت دکتر مهندس، از علائم فتق ناف تا درمان فتق ناف رو بررسی کردیم پس تا آخر این مقاله همراه ما باشید.

فتق ناف چیست؟

فتق ناف شامل کیسه پریتوئن و محتویات آن می‌باشد که بدلیل نقص در دیواره داخلی شکم از حلقه نافی بیرون می‌زنند. هرنی نافی در کودکان ارثی بوده و در بزرگسالان اکتسابی می‌باشد.عواملی که خطر ابتلا به فتق ناف را افزایش می دهنداین نوع فتق بیشتر در نوزادانی که با وزن پایین به دنیا آمده اند و یا قبل از ۹ ماه به دنیا آمده اند شایع است.
عواملی که می تواند بزرگسالان را در معرض ابتلا به این نوع فتق قرار دهد عبارت است از:

• داشتن اضافه وزن
• چندین بار زایمان کردن
• زنان باردار

فتق ناف در بارداری

در دوران بارداری با بزرگ شدن رحم، رحم به سمت جلو فشار می آورد که باعث می شود ناف تو رفته بیرون بیاید و برآمده شود که در اغلب موارد پس از زایمان به حالت اولیه خود باز می گردد. در موارد حادتر با برآمدگی بزرگتر بهتر است بعد از زایمان عمل کنید. امکان زایمان طبیعی با وجود فتق بسته به وسعت فتق دارد و اگر کوچک باشد، امکان زایمان طبیعی وجود دارد.

علائم فتق ناف در زنان

• علائم ظاهری

ناحیه پوستی آسیب‌ دیده از ناف بیرون می ‌زند و برآمدگی با دید طبیعی شما مشاهده می شود. زمانی که فتق ناف باعث قطع جریان طبیعی خون شما می شود، پوست اطراف برآمدگی به رنگ قرمز متمایل می ‌شود و یا به علت کمبود خون رسانی به رنگ آبی در می ‌آید.

• درد

فتق ناف ممکن است احساس دردی خفیف و سوزش را در اطراف ناحیه شکم آسیب ‌دیده ایجاد کند. فشار بیش از حد بر روی شکم میزان درد را زیاد می کند. زمانی که دچار فتق می شوید، ممکن است درد شدیدی را تجربه کنید و تمام شکم شما سفت شود.

• تهوع و استفراغ

مشکلات شکمی مانند تهوع و استفراغ می توانند نشان از جدی شدن فتق باشند. بافت فتق که بهبود پیدا نمی کند و یا به محل خود باز نمی گردد، در واقع گیر افتاده Incarcerated و می تواند منجر به تهوع و استفراغ شود.

اگر قادر به پیدا کردن برآمدگی فتق هستید، ممکن است بتوانید آن را به آرامی فشار داده و خودتان آن را به جای خود برگردانید و از گیر افتادن آن جلوگیری کنید. اگر دچار فتق به دام افتاده شوید، دچار دردهای شدید شده و نیاز به درمان های اورژانسی خواهید داشت.

• یبوست

ممکن است که نوزاد بر اثر درمان نشدن فتق ناف خود با یبوست مزمن و همیشگی مواجه باشد زیرا حرکات روده ای او ضعیف و سیستم گوارشی او بهم می شود.

درمان فتق ناف

• تغییر در رویه زندگی

تغییرات در تغذیه فرد می تواند تا حدودی علائم فتق را از بین ببرد ولی باعث بهبودی آن نمی شود. به جز پرهیز از وعده های غذایی سنگین و پر حجم، بیمار باید از دراز کشیدن و خم شدن پس از غذا خودداری کرده و همچنین وزن خود را متعادل نگه دارد.

• درمان فتق ناف با ورزش

انجام برخی ورزش ها می تواند به تقویت ماهیچه های اطراف فتق کمک کند و علائم آزار دهنده ی فتق را کاهش دهد.در اینجا  تمرین ساده ای وجود دارد که می ‌توانید وارد رژیم روزانه خود کنید و فتق ناف را به طور طبیعی کاهش دهید:
روی زمین بنشینید و هر دو پایتان را به طور کشیده در مقابل خود نگاه دارید. به آرامی هر دو دست را در زیر پاهای خود قرار دهید و سعی کنید پاهایتان را به سمت سینه بلند کنید. در حدود ده ثانیه موقعیت خود را حفظ کنید و به آرامی به موقعیت اولیه برگردید.

• جراحی

در صورتی که فتق تان بزرگ و دردناک شده باشد، پزشکتان ممکن است تصمیم به جراحی بگیرد.

ایا عمل فتق ناف خطرناک است

شایعترین عارضه جراحی فتق درد ناحیه می باشد که گاهی تا یک سال باقی می ماندو آزار دهنده است.

خونریزی و بزرگ شدن منطقه از عوارض دیررس جراحی ممکن است باشد که عموما کار خاصی احتیاج ندارد و با درمان علامتی(کمپرس آب گرم و مصرف مسکن ) بهتر می شود نکته اینجاست که فعالیت های سنگین را بیمار نباید بلافاصله بعد از جراحی شروع کند و احتمال عود فتق را زیاد می کند.

عفونت های زخم هم مانند هر زخم دیگر ممکن است اتفاق بیافتد . اصولا بعد از عمل جراحی فتق نباید تا 48 ساعت به زخم آب بخورد ولی بعد از آن بیمار می تواند حمام برود.از عوارض دیگر جراحی فتق سوزش و خارش ناحیه می باشد که نکته مهمی نیست.

ندر جراحی فتق ها دو طرفه در مواردی که تکنیک غلط باشد عقیمی نیز دیده می شود که بسیار نادر است.در کل ورزیده بودن عضلات شکم از عود فتق ها جلوگیری می کند .

اصولا فتق های کشاله ران در افرادی که عضلات شکمی شلی دارند بیشتر دیده می شود.

نکات بعد از جراحی فتق ناف

• تا عصر روز عمل چیزی خورده نمی شود تا دستگاه گوارش فرصت لازم برای رسیدن به شرایط قبل از عمل را پیدا کند.
• سپس مایعات غذاهای سبک مثل سوپ مصرف میشود.پس از ترخیص لازم است از غذاهایی که باعث جلوگیری از یبوست میشوند استفاده کرد. این غذاها شامل سالاد و سبزیجات و میوه جات( نه آبمیوه) است که همراه با غذای معمول استفاده میشوند.
• بیماران قادرند فعالیتهای خود را در عرض یک هفته پس از عمل جراحی، از سر گیرند ولی از انجام کارهای سنگین حداقل تا دو ماه باید پرهیز کرد در غیر این صورت خطر عود فتق وجود دارد.
• در صورتیکه محل زخم مشکلی نداشته باشد پس از دو تا سه روز میتوان استحمام کرد.