عوارض بعد از سکته مغزی | چند توصیه تغذیه‌ای پس از سکته مغزی

چکیده: تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه

سکته مغزی زمانی رخ می دهد که شریان های خونی بر اثر لخته های خون مسدود می شوند. عوارض بعد از سکته مغزی و اهمیت درمان این عارضه بسیاری از افراد را در این باره نگران کرده است و حتما جهت طی کردن پروسه درمان به دنبال بهترین جراح مغز و اعصاب هستند. اگر خون رسانی به قسمتی از مغز متوقف شود ، مغز دیگر نمی تواند عملکرد طبیعی داشته باشد.
درمان بعد از سکته مغزی می‌تواند یک پروسه طولانی مدت و پر دردسر باشد و بسیاری از بیماران و اعضای خانواده آن‌ها به دنبال یادگیری روش‌های بهبود سریع و بدون عوارض سکته مغزی هستند.
در درمان سکته مغزی، ثانیه ها نیز اهمیت دارند. وبه شرط مصرف داروهای متلاشی کننده لخته خون در سه ساعت ابتدایی پس از بروز سکته مغزی، می توان از گسترش آسیب دیدن مغز کاست. در واقع این زمان طلایی برای درمان سکته مغزی است. به همین دلیل علائم این بیماری را نادیده نگیرید و بلافاصله به پزشک مراجعه کنید حتی اگر علائم برطرف شدند. زیرا امکان برگشت آن ها وجود دارد.

عوارض بعد از سکته مغزی

عوارض بعد از سکته مغزی با توجه به محل سکته و وسعت بافت‌های گرفتار شده مغز متفاوت است. میزان صدمات وارده به افراد و از دست رفتن توانایی آنان، به شدت سکته مغزی و سرعت عمل در درمان بستگی دارد.
این عوارض که ممکن است دائمی باشند اما گاهی با تلاش فرد می توانند درمان شوند، شامل موارد زیر هستند :

• بی حس شدن و از کار افتادن دست ها و پاها
•  ناتوانایی در راه رفتن
•  از بین رفتن بینایی
•  ناتوانی در بلع غذا
•  ناتوانی در سخن گفتن
  
  

چگونه مغز بعد از سکته مغزی درمان می‌شود؟

ریکاوری و درمان بعد از سکته مغزی نیاز به صبر و شکیبایی دارد. دانشمندان دقیقاً نمی‌دانند که چگونه مغز بعد از سکته مغزی بهبود می‌یابد، اما شواهد علمی و تحقیقاتی نشان می‌دهد که اگر جریان خون در ناحیه آسیب دیده مغز بازسازی شود، برخی از سلول‌های مغزی که بعد از سکته مغزی آسیب دیده‌اند ممکن است بتوانند عملکرد خود را از سر بگیرند. به این ترتیب می‌توان به درمان بعد از سکته مغزی امیدوار بود. اما چه کارهایی را باید برای بهبود سریع تر و درمان پس از سکته مغزی انجام داد؟

درمان ناتوانی ها و عوارض بعد از سکته مغزی

ریکاوری و درمان بعد از سکته مغزی بر توان‌بخشی تمرکز می‌کند و به طور خاص مهارت‌های گفتاری، شناختی، حرکتی و حسی را مورد توجه قرار می‌دهد. در اینجا یک نگاهی می‌اندازیم یه بهبودی و درمان عوارض بعد از سکته مغزی .

•  فلج شدن ، ضعف و ناتوانی های حرکتی

یکی از شایع ترین عوارض بعد از سکته مغزی احساس ضعف ، بی حسی عضلات یا فلج شدن نیمی از بدن است. استفاده از دوره های توانبخشی( فیزیوتراپی)، وسایل توانبخشی و ماساژ عضو آسیب دیده توسط پرستار روند بهبودی را سرعت می بخشد.

•  مشکل در صحبت کردن و یا اختلال در بلع (خوردن )

اختلال در صحبت کردن و حتی درک صحبت سایرین نیز از مشکلات شایع پس از سکته مغزی است. گفتار درمانی رایج ترین روش برای درمان این مشکلات است. زیرا متخصصین گفتار درمانی از روش های مختلفی برای بهبود مشکلات سخن گفتن، بلع غذا و خوردن برای باز توانی مغز و سایر آسیب های مغزی استفاده می کنند. شما نیز می توانید این اصول و روش ها یاد گرفته و با بیمار خود تمرین کنید. اگر بیمار شما در خوردن و بلع غذا مشکل دارد در روزهای اول تغذیه را با مایعات شروع کنید.

•  از دست دادن حافظه و دشواری در یادآوری و فکر کردن

مهم ترین راهکار برای کمک به بیماران هنگام دشواری در یادآوری، برقراری ارتباط مستمر با آن ها می‌باشد. باید رو‌ به روی فرد مورد نظر ایستاده، به‌ وضوح صحبت کرده و با استفاده از زبان بدن و دادن وقت کافی به فرد برای درک مطالب دشواری‌های او را تا حد امکان کاهش دهیم. استفاده از تصاویر و تقویم برای یادآوری گذشته و صحبت با فرد بیمار بسیار روند بهبودی را سرعت می بخشد.

• بی اختیاری در ادرار کردن یا دفع مدفوع

بی اختیاری در ادرار کردن و دفع مدفوع تقریباً تا3 هفته پس از سکته مغزی از عوارض شایع پس از سکته مغزی است. بی اختیاری در اثر آسیب مراکز مغزی کنترل کننده این اعمال، روی می دهد. استفاده از سوند و لگن برای بیماران در این دوران ضروری است.

• افسردگی 

بسیاری از افرادی که دچار سکته می‌شوند، عصبانیت، نا امیدی، ناراحتی، ترس و بی‌انگیزگی را در درجات مختلفی تجربه می‌کنند. این علائم در افسردگی پس از سکته مغزی شایع هستند. با استفاده از روش‌هایی که در زیر آمده است می‌توان به درمان افسردگی پس از سکته مغزی تا حد زیادی کمک کرد:

• برقراری ارتباط: بهتر است بیمار در مورد احساسات و مشکلات و نگرانی‌هایش با دوستان، خانواده و پزشکان صحبت کند.
•  بهبود تغذیه: مواد غذایی حاوی اسید چرب امگا-۳، فولیک اسید، ویتامین ب و کربوهیدرات‌های پیچیده به بهبود شرایط روحی کمک می‌کنند.
• گروه‌های حمایتی: شرکت در گروه‌های حمایتی افرادی که قبلاً سکته داشته‌اند مؤثر است.
•  تعیین اهداف: می‌توان اهداف کوچک و واقع‌گرایانه‌ای برای کوتاه مدت تعیین کرد.
•  کنترل استرس: راه های کنترل استرس مثل مدیتیشن و آروماتراپی به درمان استرس کمک می‌کند.
•  فعالیت داشتن: انجام فعالیت هایی مثل یوگا، شنا و پیاده‌روی به بهبود سلامت بیمار و روحیه او کمک می‌کند.

•  مشکلات حسی

سکته مغزی برخی از حس‌های بدن مانند حس گرما، سرما یا فشار را تحت تأثیر قرار می‌دهد. درمانگران می‌توانند با بیماران سکته مغزی کار کنند تا این تغییرات به مرور زمان به حالت اولیه خودشان برگردند و از این طریق به درمان بعد از سکته مغزی بیماران کمک کنند.

چند توصیه تغذیه‌ای پس از سکته مغزی

• مصرف هویج پس از سکته مغزی بسیار مفید است. مطالعات نشان می‌دهد سکته مغزی مجدد در افرادی که 5 عدد هویج یا بیشتر در طول هفته می‌خورند، 68 درصد کمتر از افرادی است که تنها به مصرف یک هویج در هفته اکتفا می‌کنند.
• باید از چربی‌های اشباع و هیدروژنه پرهیز کرد و لبنیات چرب، گوشت قرمز و مارگارین تا حد امکان مصرف نشود زیرا مصرف روزانه گوشت قرمز می‌تواند احتمال سکته مغزی را 2 برابر کند. به جای روغن‌های هیدروژنه توصیه می‌شود روغن کلزا، کانولا و سویا میل شود.
• برای کنترل فشارخون پس از سکته مغزی توصیه می‌شود رژیم غذایی بسیار کم‌نمک رعایت شود و مقدار نمک از 300 میلی‌گرم بیشتر نباشد. برای این بیماران بهتر است غذا در منزل طبخ شود.
• افزایش مصرف فیبرها به کاهش کلسترول بیمار کمک می‌کند که میوه‌ها، سبزیجات و دانه‌های کامل این نیاز را تامین می‌کنند. از این رو، حداقل 5 سهم میوه و سبزی در روز لازم است. برای جذب فیبرها نوشیدن آب فراوان نیز توصیه می‌شود.
• غذای این بیماران اصلا نباید سرخ‌شده باشد و باید از روش‌های پخت سالم‌تر مانند بخارپزشدن، کبابی کردن در فر و آبپز شدن استفاده کرد.
• حجم غذای یک وعده بیمار باید کم باشد زیرا مصرف ناگهانی غذای زیاد، به‌خصوص چربی‌ها احتمال سکته مجدد را افزایش می‌دهد.
• اگر بیمار دچار مشکلات بلع است، غذا باید به شکل پوره یا آب گرفته به وی خورانده شود.

نتیجه گیری:

با اینکه درمان سکته مغزی در درصد کمی از بیماران ممکن است، همه روش‌هایی که در بالا ذکر شدند تا حد زیادی می‌توانند در بهبود شرایط جسمی و روحی فرد مبتلا تأثیر داشته باشند.