چکیده
به زخم، ترک خوردگی، شکاف، خونریزی و به طور کلی هرگونه تحریک شدگی نوک پستان، شقاق سینه گفته می شود.
معمولاً شقاق سینه در دوران شیردهی در مادران ایجاد می شود.
البته گاهی در ورزشکارانی که ورزش هایی مثل دو، دوچرخه سواری یا موج سواری انجام میدهند هم دیده می شود؛ چرا که این افراد بسیار مستعد عرق سوز شدن در ناحیه سینه و نوک پستان ها هستند.
برای آشنایی با دلایل ایجاد و راه های درمان شقاق سینه در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
شقاق سینه چیست؟
شقاق سینه یا زخم نوک سینه (Nipple Fissure) به معنی ایجاد ترک، زخم، تحریک و درد در نوک سینههاست که مشکلی رایج در بین بانوان در دوران بارداری و شیردهی است. بسیاری از خانمها، ابتلا به شقاق سینه را دلیلی بر متوقف کردن شیردهی خود به نوزاد تلقی میکنند.
برخی از ورزشکاران مانند دوندگان و دوچرخه سواران نیز ممکن است به شقاق سینه مبتلا شوند، زیرا این افراد مستعد پاره شدن نوک پستان و زخم آن هستند.
شقاق سینه تا زمانی که عفونتی رخ ندهد معمولاً به راحتی در خانه قابل درمان است، اما توجه داشته باشید که جلوگیری از عوامل ایجاد شقاق سینه قبل از بروز آن، بهترین راه برای پیشگیری از بروز علائم و عوارض بعدی آن است؛ بنابراین بهتر است ابتدا با دلایل شقاق سینه و علت ترک خوردن نوک سینه آشنا شوید.
علائم شقاق سینه چیست؟
• قرمزی نوک سینه
• زخم نوک سینه
• پوسته پوسته شدن نوک سینه
• خشک شدن یا عرق سوز شدن
• ترک خوردگی یا زخم باز
• درد و احساس ناراحتی
• خونریزی یا ترشح از نوک سینه
دلایل ایجاد شقاق سینه
• تغییرات هورمونی در بارداری:
هورمون های دوره بارداری سبب بزرگ شدن سینه ها می شوند. بزرگی سینه ها منجر به کشیده شدن پوست شده و می تواند ایجاد زخم و شقاق روی نوک سینه کند.
• پوزیشن نامناسب شیردهی:
اگر مادر در پوزیشن یا وضعیت نادرستی برای شیردهی به نوزاد قرار بگیرد و نوک سینه به درستی در دهان نوزاد قرار نگیرد، اصطکاک بین دهان نوزاد و نوک سینه میتواند باعث زخم یا ترک نوک سینه شود.
• برفک دهان:
عارضه برفک دهان یک عفونت قارچی بیخطر و شایع در دهان نوزادان است که میتواند هنگام شیردهی به سینه مادر نیز منتقل شود.
• اگزما حاصل از مواد آلرژی زا:
استفاده از برخی مواد شیمیایی مانند لوسیون های بدن، صابون ها، عطر ها، شوینده ها و شامپوها نیز می توانند علت شقاق سینه باشند.
مواد شیمیایی از طریق اثر بر روی نوک پستان و پوست اطراف آن می توانند شقاق سینه را ایجاد کنند.
• رطوبت زیاد نوک سینه:
رطوبت بیش از حد نیز می تواند از دلایل بهوجود آمدن شقاق سینه باشد. این موضوع ممکن است به دلیل شیردهی طولانی مدت یا مرطوب بودن نوک سینهها به مدت طولانی رخ دهد و یا ناشی از نشت شیر به بیرون، استفاده از پدهای مرطوب سینه یا استعمال زیاد پماد باشد.
• تطبیق نداشتن سینه مادر به شیردهی:
نوک سینههای مادر در هفتههای اول شیردهی، هنوز به روند شیردادن عادت ندارند و این میتواند منجر به تحریک آنها شود، اما زمانیکه مادر و کودک یک روال خوب تغذیهای داشته باشند، این ناراحتی در سینههای مادر به مرور فروکش می کند.
• نوک سینه صاف یا وارونه:
نوک سینههای صاف و وارونه از چفت شدن مناسب آن در دهان نوزاد جلوگیری میکند و منجر به درد در نوک سینه میشود.
• اصطکاک:
مواردی همچون چفت نشدن صحیح نوک سینه در دهان نوزاد، استفاده از شیردوش و یا محافظ نوک پستان نامناسب می تواند علت سوزش و زخم پستان در دوران شیردهی باشد. همچنین ورزش های طولانی مدت سبب اصطکاک سینه و عرق سوز شدن پستان ها می گردد.
• بیماری نادر PAGET:
نوعی سرطان سینه به نام کارسینوم داکتال یا همان بیماری Paget باعث ایجاد خارش، ترک و التهاب در نوک سینه ها می شود که با ترشحات زرد و خونریزی همراه است.
روشهای درمان شقاق سینه
معمولاً بیشتر افراد بعد از مشاهدهٔ علائم ذکر شده و زخم نوک پستان سراغ روشهای مختلفی برای درمان شقاق سینه میروند. درمانهای خانگی، استفاده از پماد و کرمهای متفاوت و در موارد حادتر مراجعه به پزشک و دارودرمانی از روشهایی هستند که افراد برای درمان زخم نوک سینه از آنها استفاده میکنند.
1. درمان خانگی شقاق سینه
- شستن یکبار در روز نوک پستان با آب ساده
- استفاده از پدهای مخصوص شیردهی و محافظ سینه نقش بسزایی در بهبود زخم نوک پستان دارد. البته دقت کنید که جنس و ساختار آ