پیشگیری از دیابت بارداری - برای درمان دیابت بارداری چه بخوریم؟

چکیده                              تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه

دیابت بارداری، ديابتي است كه براي اولين بار در طي حاملگي شناسايي مي شود. حدود سه تا پنج درصد مادران باردار، بویژه در اواخر دوران بارداری به دیابت مبتلا می‌شوند. اگرچه این نوع دیابت معمولا بعد از زایمان و به دنیا آمدن نوزاد از بین می‌رود، اما ممکن است در بارداری‌های بعدی دوباره ظاهر شود.
ديابت در دوران بارداری كه باعث می شود، قند خون از حد معمولي بالاتر است، می‌تواند به مادر و جنین در حال رشد او صدمه وارد کند.بنابراین با توجه به عوارضی که دیابت برای جنین و مادر باردار می‌تواند داشته باشد، پیشگیری از دیابت در دوران بارداری امری ضروری و حائز اهمیت است.به همین منظور شما می توانید با مجموعه دکتر مهندس همراه شوید تا ابتدا با دیابت بارداری، علائم و عوارض آن، روش های پیشگیری از دیابت بارداری و در نهایت توصیه های غذایی برای درمان دیابت در دوران بارداری آشنا شوید.

دیابت بارداری چیست؟

دیابت بارداری به شرایطی گفته می‌شود که افزایش قند خون برای اولین بار، در طی دوران بارداری دیده شود. در طی سه‌ماهه سوم بارداری، تغییرات هورمونی، زن باردار را در خطر ابتلا به دیابت بارداری قرار می‌دهد. بخشی از هورمون‌هایی که در جفت تولید می‌شوند در جهت پیشگیری از افت قند خون مادر فعالیت می‌کنند که این دسته از هورمون‌ها از طریق ممانعت از عملکرد انسولین، عمل می‌کنند؛ لذا در طی بارداری، این هورمون‌ها زمینه اختلال عدم تحمل گلوکز (افزایش قند خون) را فراهم می‌کنند. در مقابل، بدن برای جلوگیری از افزایش قند خون مجبور خواهد بود انسولین بیشتری ترشح نماید. اگر چنانچه لوزالمعده نتواند انسولین را به میزان کافی ترشح کند، میزان قند خون افزایش می‌یابد و در نهایت منجر به بروز دیابت بارداری می‌گردد.خوش بختانه روش های مختلفی برای پیشگیری از دیابت بارداری نیز وجود دارد.

ديابت حاملگي چه تاثیری بر جنين دارد؟

ديابت درمان نشده يا كنترل نشده حاملگي مي تواند به معناي مشكل براي جنين مانند موارد زير باشد:

• ماکروزومی (به طور قابل توجهی بزرگتر از حد طبیعی). اين مسئله مي تواند زايمان را براي جنين مشكلتر و خطرناكتر كند.
• قند خون پايين بلافاصله پس از تولد كودك
• دیابت نوع 2 در آینده مادر

• مبتلا شدن کودک به دیابت در سال‌های آینده
•  مشكلات تنفسي یا دیسترس تنفسی نوزاد
• افزایش غلظت خون در نوزاد
•  زایمان زودرس
•  ناهنجاري هاي مادرزادي
•  وزن بالای جنین
• نوزاد نارس

پیشگیری از دیابت بارداری

خوش بختانه روش هایی برای پیشگیری از ابتلا به دیابت در هنگام حاملگی وجود دارد. کاهش وزن قبل از اقدام به باردار شدن در صورتی که فرد مبتلا به اضافه وزن یا چاقی باشد، استفاده از یک رژیم غذایی مناسب، ورزش و تحرک کافی از جمله راه‌های موثر در جلوگیری از دیابت بارداری هستند.

دستگاه تست قندخون با کیفیت، ارزان و در دسترس

• رژیم غذایی مناسب

بر اساس مطالعه‌ای که بر روی رژیم غذایی زنان، پیش از بارداری انجام شده است، ۱۰ درصد افزایش مصرف فیبر می‌تواند احتمال ابتلا به دیابت بارداری را تا ۲۶ درصد کاهش دهد و زنان باردار باید در وعده‌های غذایی روزانه، مصرف فیبر را افزایش دهند که میوه ها، سبزی ها، دانه‌های کامل و غلات از منابع فیبر هستند.
در عین حال کاهش مصرف چربی و روغن در برنامه غذایی، مصرف غذاها به صورت آب‌پز، بخارپز یا کبابی تا حد امکان، خودداری از سرخ کردن زیاد غذا و ترجیحا تفت دادن آنها با مقدار کم روغن، کاهش مصرف غذاهای سرخ شده، سوسیس، کالباس، خامه، سرشیر، چیپس و دیگر غذاهای چرب، خودداری از مصرف چربی‌های حاوی اسیدهای چرب اشباع و ترانس از جمله روغن حیوانی، روغن نباتی جامد و نیمه جامد، کره، پیه و دنبه در پیشگیری از بروز دیابت بارداری موثر است.

• ورزش و تحرک کافی

ورزش قبل و در دوران بارداری از دیابت بارداری پیشگیری می‌کند. سعی کنید روزی ۳۰ دقیقه ورزش کنید. پیاده‌روی، دوچرخه‌ سواری و شنا برای شما مفید هستند. اگر این زمان برایتان سخت است، می‌توانید زمان را کم کنید و تعداد دفعات را در روز افزایش دهید. پیاده‌ روی برای رسیدن به مقصد‌های نزدیک روش خوبی است که خودتان را مجبور می‌کنید تا به هدف برسید. هر قدم سلامتی را بیشتر می‌کند.

• کاهش وزن

اگر به عنوان یک زن جوان و بي تجربه در حال تلاش برای باردار شدن بوده و با اضافه وزن زیاد مواجه هستيد، سعی کنید برای پیشگیری از دیابت بارداری ، تا قبل از آغاز روند بارداري در بدنتان وزن اضافی را از دست بدهید و به این طریق به جنگ دیابت بارداری بروید.

علائم دیابت حاملگی

اگر هر یک از علائم زیر را در خودتان مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش سنجش قند خون را برای شما بنویسد.

•  افزایش اشتها : بدن در پاسخ به میزان بالای هورمون انسولین در خون، انسولین بیشتری را تولید و ترشح می کند. یک تاثیر انسولین این است که اشتها را زیاد می کند، در نتیجه میزان بیشتر انسولین، گرسنگی را بیشتر می کند.
  
  
  
• تشنگی زیاد: زن باردار مبتلا به دیابت بارداری دچار تشنگی زیاد می شود، زیرا بدن برای رقیق کردن گلوکز بالا در خون، آب و مایعات بیشتری طلب می کند.همچنین بدن برای رقیق کردن خون، مایعات را از بافت ها به سمت خون بیرون می کشد؛ بعنوان مثال آب عدسی چشم را خارج می کند. این عمل مسیر تمرکز بینایی را تحت تأثیر قرار داده و باعث تاری دید می شود.
  
  
• پرادراری: مصرف زیاد مایعات در اثر تشنگی زیاد باعث می شود زن باردار ادرار زیادی از بدن دفع کند.همچنین پرادراری یکی از علائم دیابت است، زیرا کلیه ها با افزایش حجم ادرار می خواهند قند اضافی را از خودشان دور کنند.این دفع زیاد ادرار با دفع متناوب مقادیر کم ادرار که طی بارداری شایع است متفاوت می باشد.
  
  
• عفونت ها: زمانی که بیماری دیابت توانایی مبارزه بدن با عفونت ها را کم می کند، زن باردار دچار عفونت های مکرری در مثانه، واژن و پوست می شود. این در حالی است که اگر قبل از بارداری به توصیه هایی که برای پیشگیری از دیابت بارداری مطرح شد، عمل می کردید، به این معضل گرفتار نمی شدید.
  
  
• کاهش قدرت سیستم دفاعی بدن: گلبول های سفید خون از بدن در برابر باکتری ها دفاع می کنند، ولی با افزایش قند خون در دیابت، این گلبول ها نمی توانند به طور طبیعی عمل کنند. در نتیجه قدرت دفاعی بدن کم می شود.
  
  
• قند خون بالا: زمانی که یک خانم باردار علامت قابل توجهی از دیابت بارداری را نشان ندهد و علائم آن شبیه علائم بارداری عادی باشند، انجام آزمایشات تشخیص دیابت بارداری، به عنوان بخشی از مراقبت های پیش از زایمان برای زنان در معرض خطر بین هفته های 24 تا 28 بارداری لازم است.برای این تشخیص (غربالگری)، می توان از دستگاه های تست قند خون نیز بهره برد.

• تغییرات غیرعادی وزن: یک خانم باردار به طور متوسط در سه ماهه دوم بارداری، نیم کیلوگرم وزن در هفته اضافه می کند، ولی اگر خیلی بیشتر وزن اضافه کرد، یا افزایش وزن او متوقف شد و یا وزنش کم شد، باید به پزشک متخصص خودش مراجعه کند.

برای درمان دیابت بارداری چه بخوریم؟

با رژیم غذایی مناسب و ورزش کردن می‌توانید میزان قند خون بارداری را کنترل کنید، بدون اینکه نیاز به انسولین و سایر داروهای پزشکی داشته باشید.برای کمک به مدیریت قند خون باید بر مقدار، نوع و دفعات مصرف کربوهیدراتهایی که زن باردار مصرف می‌کند دقیقاً نظارت شود. نوشتن تمام غذاهایی که فرد در طول روز مصرف می‌کند شاید این کار را راحت‌ تر کند.

• توزیع یکنواخت وعده‌های غذایی و میان وعده‌های حاوی کربوهیدرات می‌تواند از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری کند. انجمن دیابت آمریکا توصیه می‌کند که زنان مبتلا به دیابت حاملگی، 3 وعده‌ی غذایی کوچک تا متوسط و 2 تا 4 میان وعده در روز مصرف کنند.
  
  
• خوردن پروتئین به همراه کربوهیدرات یا انتخاب کربوهیدراتهایی که همچنین در آنها پروتئین وجود دارد به تعادل قندخون کمک می‌کند. زنان مبتلا به دیابت حاملگی باید سعی کنند غذاهای غنی از پروتئین بدون چربی مانند: ماهی، مرغ و بوقلمون، تخم مرغ، توفو، لوبیا، آجیل، انواع دانه‌ها، کینوآ و حبوبات مصرف کنند.
  
  
• پرهیز از مصرف غذاها و نوشیدنیهای قندی به کاهش تأثیرات دیابت بارداری بر مادر و کودک کمک می‌کند. مصرف غذاهای قندی موجب افزایش قند خون افراد می‌شود بویژه اگر این غذاها حاوی قندهای تصفیه شده باشند.
• برخی از غذاها حاوی منابع واضحی از شکر و کربوهیدارت نیستند اما ممکن است هنوز هم حاوی سطوح ناسالمی از شکر و کربوهیدرات باشند برای مثال غذاهای بسیار فرآوری شده، برخی از چاشنی‌ها، سس‌ها و کچاپ‌ها، فست‌فودها و الکل.
• دارچین برای کنترل دیابت بارداری در هنگام حاملگی عالی است. این شامل اجزای خاصی از زیست فعال است که نه تنهامتابولیسم گلوکز را افزایش می دهد بلکه تاثیر مثبتی بر روی میزان لیپوپروتئین بالا و پایین و تری گلیسرید بدنتان دارد.